Een op de drie docenten getuige van antisemitische voorvallen in de klas

Antisemitisme in het voortgezet onderwijs kent verschillende verschijningsvormen. Wanneer er wordt gekeken naar de context van de incidenten, dan valt het op dat antisemitische voorvallen vaak voetbalgerelateerd zijn. Veertig procent van de docenten geeft aan hier een of meerdere keren mee te maken te hebben gehad. Dit voetbalgerelateerd antisemitisme kent zijn oorsprong in rivaliteit tussen fanschares van verschillende voetbalclubs en manifesteert zich nu ook buiten voetbalstadions op middelbare scholen. Antisemitische opmerkingen doen zich ook voor tegen de achtergrond van het Midden-Oostenconflict. Een op de vijf docenten rapporteert beledigingen van Joden in deze context. Holocaustontkenning of –bagatellisering komt ook regelmatig voor. Het onderzoek laat zien dat een op de tien docenten het afgelopen jaar hiermee is geconfronteerd.

Antisemitisme in het middelbaar onderwijs kent verschillende uitingsvormen. Meestal betreft het scheldpartijen en beledigingen die zich niet tegen een specifiek persoon richten. De meerderheid van de daders is autochtoon en mannelijk. Tegelijkertijd is er, gelet op de onderwijspopulatie, een relatieve oververtegenwoordiging van Marokkaanse en Turkse leerlingen. Autochtone daders zijn in meerderheid verantwoordelijk voor voetbalgerelateerd antisemitisme, allochtone daders voor antisemitisme met een Midden-Oostenachtergrond. Antisemitische voorvallen komen op alle onderwijsniveaus voor, van Praktijkschool tot VWO, met een lichte oververtegenwoordiging in het VMBO.

Op basis van de onderzoeksresultaten concludeert de Anne Frank Stichting dat  succesvolle aanpakken, zoals educatie over de Holocaust  en over vooroordelen die aan antisemitisme en andere vormen van discriminatie ten grondslag liggen, moeten worden gecontinueerd. Tegelijkertijd moet gezocht worden naar oplossingen voor nieuwe problemen, zoals het voetbalgerelateerd antisemitisme op scholen. Ronald Leopold, directeur van de Anne Frank Stichting: “Jongeren moeten vooral leren dat antisemitisch gedachtegoed ongepast is en een gevaar vormt voor een veilige samenleving. Het is nodig te investeren in educatieve antwoorden om de uiteenlopende vormen van antisemitisme op school tegen te gaan. Hiertoe zullen wij gaan overleggen met belanghebbenden, zoals het onderwijsveld, de overheid en voetbalorganisaties."