Europese corridors zorgen voor economische cohesie

Gaat Brussel voor 23 miljard euro nieuwe wegen aanleggen? Het gaat om cofinanciering, de lidstaten investeren zelf ook. Brussel (co)financiert tot 40%, in de cohesielanden zelfs tot 85%.

Komen daar dan weer wegen van niets naar nergens, zoals in Spanje? Nee, dat is een van de redenen waarom Brussel kiest voor de corridorvisie. De negen internationale corridors zijn allemaal grens overschrijdend, ze gaan van een grote mainport naar een andere grote mainport of naar het achterland. De corridors moeten de sociale en economische cohesie versterken, voor werkgelegenheid zorgen en voor economische groei in de lidstaten.

Is de groei van werkgelegenheid hard te maken? Zeker, alleen al voor de Rijn-Alpine corridor zou Nederland tot het jaar 2030 meer dan 7000 banen minder hebben als niet wordt geïnvesteerd in deze centrale infrastructuur. Dat hebben we overigens niet zelf berekend, maar instituut Fraunhofer–ISI in Karlsruhe.

Als we die corridor-strategie eerder hadden gehad, was ons het derde-railprobleem bij de Betuwelijn dan bespaard gebleven? Inderdaad. Juist het coördineren van grensoverschrijdende projecten en trajecten is een belangrijk aspect van de corridor-visie.

Welke rol speelde Panteia? Wij zijn sterk in het analyseren en benoemen van de bottlenecks die het maximaal profiteren van een corridor in de weg staan. We hebben een groot aantal projecten beschreven die de verschillende corridors duurzamer en succesvoller maken.

Geef eens een voorbeeld. Dicht bij huis: de Calandbrug is weliswaar slechts van belang voor één modaliteit, het spoor, maar het is wel een bottleneck voor de hele corridor. Op het moment dat de capaciteit van die brug groter wordt, kan het aantal vrachtwagens op de weg verminderen. Het wegwerken van een relatief kleine bottleneck levert zo een intensieve transportstroom op, met bovenregionale effecten.

Is het voor Panteia slechts een klus of kun je echt achter de visie staan? Het is allereerst een hele mooie klus, waarmee we ons kunnen profileren. Maar daarnaast vind ik het echt een hele goede strategie om vanuit een centrale visie naar negen corridors te kijken en te onderzoeken hoe die duurzamer kunnen, hoe de Europeanen er maximaal profijt van hebben. Dit toont echt de kracht van Europa. Niet bemoeien met details, maar werkelijk het grote geheel voor ogen houden.

Wat kun je vertellen over de onderzoeken die Panteia uitvoerde? Als we kijken naar de twee Nederlandse trajecten die we onderzochten, de Noordzee–Middellandse Zee corridor en de Rijn – Alpine corridor, dan hebben we in totaal 52 projecten in alleen al ons land geïdentificeerd. Het totaal benodigde budget dat met het oppakken van deze projecten gemoeid zou zijn is 17 miljard euro.

Wat voor soort projecten maken een goede kans op subsidie? Dat zijn vooral projecten die multimodaliteit mogelijk maken, dus van vrachtwagen naar spoor of binnenvaartschip, zeker als ze verbeteringen opleveren op het gebied van duurzaamheid. Projecten die de flexibiliteit van de corridor vergroten zijn ook interessant, bijvoorbeeld een project dat het mogelijk maakt dat bij lage waterstanden snel geswitcht kan worden van binnenvaart naar spoor. Verder is ook het bevorderen van interoperabiliteit een belangrijk issue. De Nederlandse havens zijn gebaat bij een en hetzelfde signaleringssysteem (ERTMS), bij eenzelfde standaard voor elektrificatie en de mogelijkheid van de inzet van langere treinen van de havens naar het achterland. Ook scoort een project goed als het dupliceerbaar is, als het op meer plekken langs de corridors toe te passen is.

Tijdens jullie opdracht trad een nieuwe commissie aan. Moest je toen opnieuw beginnen? Nee, het beleid is in dit opzicht helemaal niet veranderd, behalve dat de Juncker-gelden ook voor nieuwe infrastructurele projecten zullen gaan zorgen. Die staan los van de TEN-T trajecten. Als je zes internationale corridors analyseert, dan ontstaat een beeld van de kracht van ons land. Nederland staat er echt heel goed voor. Gelukkig maar, want goede verbindingen van de mainports naar het achterland zijn van levensbelang voor onze economie. Projecten die zullen bijdragen aan de toekomstige concurrentiekracht van ons land zijn de invoering van ERTMS en het beperken van geluidsoverlast bij steden, snelwegprojecten in de A4, A15 en A50 om congestie te verminderen en het vergroten van de capaciteit van de zeesluizen.

En de aanleg van projecten levert ook nog eens werkgelegenheid op. Exact. Als de projecten worden uitgerold levert dat voor veel sectoren werk op.

Dit artikel stond in Nieuwsblad Transport