Innovatie in transport afhankelijk van impulsen uit andere sectoren

Innovatief vermogen in de transportsector is laag Na een scherpe daling van het aandeel innovatieve bedrijven in het Nederlandse MKB in 2011, is er in 2012 sprake van een flinke toename. Onderzoeksbureau Panteia uit Zoetermeer meet al ruim 10 jaar de ‘innovativiteit’ in het MKB. Het aandeel innovatieve bedrijven ligt in 2012 op het hoogste niveau in de afgelopen vijf jaar, maar is nog altijd lager dan in de periode daarvoor. MKB-bedrijven in de industrie, groothandel en communicatie zijn in 2012 het meest innovatief. In de transportsector en ook in de bouw is het innovatief vermogen in vergelijking tot de overige sectoren het laagst. Bij de bouw en transport draait innovatie vaker om de adoptie van toepassingen die elders in het bedrijfsleven zijn ontwikkeld. Bij transport zijn dat bijvoorbeeld de supermarktbedrijven.

Open innovatie stimuleert samenwerking tussen bedrijven Innovatie louter binnen de eigen organisatie is meestal niet voldoende om competitief te blijven in een veranderende markt. Daarom zoeken meer bedrijven samenwerking met andere bedrijven en instellingen voor innovatieve ontwikkelingen. Uit onderzoek van Panteia blijkt dat tweederde van de in innovatie actieve MKB-ondernemers deze vorm van ‘open innovatie’ gebruikt. Actieve innovatoren in het MKB starten eerder samen met andere bedrijven vernieuwingsprojecten, dan dat ze innovatieontwikkeling - of licenties op geregistreerd intellectueel eigendom - uitbesteden of aantrekken. Bijna tweederde deel van de actieve innovatoren in het MKB voert vernieuwingsprojecten uit in samenwerking met andere bedrijven. Innovatieve samenwerking speelt vooral in de industrie, de transportsector en de zakelijke en financiële dienstverlening.

In het innovatiebeleid ontbreekt gezamenlijk idee Volgens Panteia is het belangrijk om MKB-bedrijven in de transportsector meer te betrekken in innovatietrajecten die via het innovatiebeleid topsectoren gestart worden. Daarbij moet niet alleen gekeken worden naar trajecten binnen topsector Logistiek. Ook in de andere topsectoren kunnen mogelijkheden liggen voor nieuwe wegen van transport en overslag. Per slot van rekening is transport de slagader van de economie. Dit geldt ook voor mobiliteit (personenvervoer) als essentieel deel van een effectief en efficiënt transportsysteem. Vaak wordt mobiliteitsbeleid nog gescheiden gemaakt van ruimtelijke ordening, economie, zorg en onderwijs. Door het ontbreken van een integrale visie kan slechts innovatie in de uitvoering ontstaan, wat niet het meeste beleidseffect biedt. Dat geldt ook voor het Openbaar Vervoer, door aanbesteding is veel kennis en kunde rond het OV versnipperd. Daarom is het lastig OV-brede innovaties te verwezenlijken. Denk bijvoorbeeld aan de invoering van de OV-chipkaart. Wat in het innovatiebeleid vooral ontbreekt, is een bindend idee over hoe we de samenleving in de toekomst willen inrichten. Daardoor ontbreken er impulsen om integrale vernieuwingen van de grond te krijgen. De transportsector kan echter ook zelf meer initiatieven tonen om eigen innovaties te ontwikkelen. Als onderzoek- en adviesbureau kan Panteia daarbij een belangrijke rol spelen door bruggen te slaan: tussen de sectoren in het bedrijfsleven, tussen de bedrijven zelf en tussen intermediaire organisaties, het bedrijfsleven en de overheid.

Download publicatie