Personeelsmonitor Gemeenten 2020

Aantal medewerkers bij gemeenten in 2020 gestegen. Toename vrouwelijke leidinggevenden in de gemeentelijke sector. Met 43% is dit aantal aanmerkelijk hoger dan het landelijk percentage van 26% vrouwelijke leidinggevenden. Bruto maandsalaris mannen en vrouwen in gemeentelijke sector bijna gelijk. De formatie van gemeenten laat ruimte zien om plaats te bieden aan stagiairs, werkervaringsplekken en participatiebanen.

De corona-crisis heeft zeker invloed op de gemeentelijke arbeidsmarkt, maar laat ook zien dat gemeenten in tijden van crisis met meer werk en extra taken zich wendbaar en vitaal tonen. Dat blijkt uit de jaarlijkse Personeelsmonitor van A&O fonds Gemeenten, die vandaag verschijnt. Flexibele en wendbare gemeenten én medewerkers zijn nu, maar ook na corona belangrijker dan ooit. Blijven investeren in generaties en medewerkers meenemen in verandering, hier zullen gemeenten over moeten nadenken en in moeten investeren.

Personele bezetting opnieuw toegenomen

Op 31 december 2020 waren er 171.050 medewerkers in dienst bij alle gemeenten. Daarmee is voor het vijfde jaar op rij sprake van groei in de gemeentelijke personeelsbezetting. Meer werk en andere taken (ook corona gerelateerd zoals de uitvoering van de Tozo-regeling en meer handhaving op straat) zijn naast de toename van het budget de belangrijkste redenen voor de stijgende bezetting bij gemeenten. Hoe de situatie in 2021 zal zijn is voor een groot deel afhankelijk van het verloop van de coronacrisis en of er al of niet bezuinigingen op de gemeenten afkomen. De verwachting is ook dat de krapte op de arbeidsmarkt voor de functiegebieden automatisering/ICT, ruimtelijke ordening/milieu en welzijn/ jeugdzorg zal blijven bestaan.

Meer vrouwelijke leidinggevenden en salaris man/vrouw zo goed als gelijk

We zien een stijging - van 40% in 2019 naar 43% in 2020 - van het aantal vrouwelijke leidinggevende bij gemeenten. Landelijk ligt het aantal vrouwelijke leidinggevenden met 26% een stuk lager dan in de gemeentelijke sector. Ook is het verschil in het bruto maandsalaris (gecorrigeerd voor deeltijd) tussen mannen en vrouwen in de gemeentelijke sector kleiner geworden. Mannen verdienen slechts € 2,- bruto meer dan vrouwen.

Verzuim gedaald

Het ziekteverzuimpercentage is gedaald - met name kortverzuim - naar 5,5% (in 2019; 5,8%). Dit kan een gevolg zijn van het thuiswerken in coronatijd. Wat opvalt is dat ‘psychische klachten’ als oorzaak van verzuim een stijging laat zien van 6% in 2019 naar 43% in 2020.
De coronacrisis speelt hier wellicht een rol in.

Daling gemiddelde leeftijd en meer jonge medewerkers

De gemiddelde leeftijd van gemeenteambtenaren is in 2020 verder gedaald naar 47,7 jaar. Dit is grotendeels te verklaren door een toename van jonge instromers. Actief personeels-beleid van gemeenten om de instroom van jongeren te bevorderen werpt dus zijn vruchten af. De volgende stap is beleid om de jonge medewerkers ook vast te houden.

Flexibele bezetting gelijk gebleven

Evenals in 2019 zien we in 2020 dat 18% van de bezetting flexibel was. De trend van steeds verdere flexibilisering lijkt hiermee te zijn stopgezet. Als gevolg van de coronacrisis - extra taken en hogere werkdruk - was de verwachting dat gemeenten wellicht een grotere flexibele bezetting zouden aanhouden, maar dat zien we niet terug in de cijfers. Gemeenten laten juist zien wendbaar te zijn tijdens de coronacrisis door de flexibele inzet van de eigen medewerkers.

Doelstelling participatiebanen al behaald

Eind 2020 zijn er binnen gemeenten bijna 5.500 participatiebanen ingevuld. Daarmee is de landelijke banenafspraak voor gemeenten van 5.250 gerealiseerde banen in 2023 vroegtijdig behaald.

Ruimte in formatie

We zien verder een daling van het aantal stage- en werkervaringsplekken. Waarschijnlijk het gevolg van (verplicht) thuiswerken waardoor persoonlijke begeleiding lastig is. Aan de andere kant blijkt uit de Personeelsmonitor dat de formatie van gemeenten ruimte heeft om plaats te bieden aan stagiairs, werkervaringsplekken en participatiebanen.

De Personeelsmonitor 2020 bekijken? Klik hier