Visie duurzaam goederenvervoer Flevoland

De visie gaat in op alle modaliteiten, niet alleen water, maar ook vooral weg en daarnaast rail en lucht en de verbindingen daartussen (multimodaliteit). In de visie zijn de belangrijkste trends in de goederensector geschetst, in het nationale en Europese beleid en de gevolgen daarvan voor het provinciale vervoersnetwerk, waaronder ook de inbedding in het rijkswegennet en de knelpunten en kansen die zich in dat netwerk voordoen voor de bereikbaarheid van Flevoland voor de goederenvervoersector.

Uitkomsten analyse

Uit de analyse die voor de visie is verricht blijkt het volgende:

• 95% van het vervoer van en naar Flevoland gaat over de weg, slechts 5% via binnenvaart. Er vindt geen goederenvervoer plaats door de lucht en via rail (alleen doorvoer).
• Het goederenvervoer in Flevoland is sterk gestegen. Het aandeel van de binnenvaart is afgenomen, afgezien van pieken door bouwprojecten. Tot 2030 zal het aandeel van de binnenvaart toenemen door verdere ontwikkeling van Flevokust Haven. Het goederenvervoer over de weg blijft dominant.
• Binnen de dijken zal de binnenvaart in het vaargebied Noordoostpolder vanaf 2025 vrijwel afgelopen zijn en in het vaargebied Flevopolders met zo’n 15% dalen. Dit deel van de  binnenvaart vervoert bouwmaterialen en heeft een functie voor 11 bedrijven in Flevoland, waarvan 2 in Emmeloord
• Aan- en afvoer van goederen vanuit Flevoland naar en van Flevokust gaatl per vrachtauto, omdat op die afstanden binnenvaart niet kan concurreren.
• Het is mogelijk dat in de toekomst de binnenvaart binnen de dijken van Flevoland meer toekomst krijgt door innovaties als de watertruck en kleine elektrische schepen.
• Per tonkilometer scoort de binnenvaart wat betreft CO2 uitstoot beter dan vervoer over de weg, maar minder ten aanzien van NOx en vooral fijnstof. De binnenvaart die Flevokust aandoet, doet het  iets beter dan vervoer over de weg wat betreft NOx
• Innovaties in de wegvervoersector gaan sneller dan in de binnenvaart en de normering wat betreft uitstoot van emissies wordt vaker verscherpt. Daardoor verduurzaamt de wegvervoersector sneller.
• Voor de verdere verduurzaming van zowel de vrachtwagensector als de binnenvaart geldt
• Op korte termijn bijmengen met nietfossiele brandstoffen (met name wegvervoer) en op korte en middellange termijn elektrificatie, eerst hybride en daarna volledig elektrisch voor minder zware categorieën en kortere afstanden
• Op lange termijn waterstof, ook voor zwaardere categorieën en langere afstanden.
• Voor een goede ‘doorstroming’ van wegvervoer is oplossen van een knelpunten in de infrastructuur van belang.

Acties

Om het vervoer in Flevoland verder te verduurzamen zijn in een actieplan maatregelen voorgesteld, die zijn ingedeeld volgens de zogenaamde trias mobilica:

• Verminderen (van vervoer);
• Veranderen: van weg naar water of spoor;
• Verduurzamen: schonere en zuinigere motoren die gebruik maken van duurzame energie.

Het gaat om acties die de provincie samen met betrokken partijen, marktpartijen en andere overheidsorganisaties uitvoert. De provincie heeft geen taken wat betreft normeren van motoren, maar kan wel inspelen op de ontwikkeling naar elektrificatie en het gebruik van waterstof en daarnaast ontwikkelingen op het gebied van smart mobility.

De maatregelen die in de visie worden voorgesteld gaan uit van behoud van het huidige provinciale vaarwegstelstel en verder uitbreiden van Flevokust. Het aandeel van wegtransport in het goederenvervoer blijft groot. Het faciliteren van deze sector, waaronder het oplossen van knelpunten in de infrastructuur in en ‘van en naar’ Flevoland blijft van belang. Een uitdaging voor de wegtransportsector én de binnenvaart is het koppelen van het aanbod van duurzame energie in Flevoland aan de vraag naar elektriciteit (mlt) en waterstof (lt).

Verder doen zich onder andere kansen voor wat betreft:

• Vervoeren van afval van HVC over water;
• Aanvoer van kerosine voor Lelystad Airport per schip;
• Weg –rail/water terminal aan de Hanzelijn in Lelystad.