Waarom kiezen Haagse jongeren niet voor ‘kansrijke’ opleidingen?

Haagse onderwijs-arbeidsmarktsituatie

Haagse jongeren met een mbo-diploma binnen de sector techniek of de transport en logistiek hebben op dit moment en in de toekomst de beste kansen op een baan. Gezien het relatief lage aantal mbo-afgestudeerden geldt voor beide sectoren dat er mogelijk een krapte op de arbeidsmarkt kan ontstaan. Opvallend echter, is het hoge percentage werkloze jongeren (20%) met een ‘wensberoep’ in de technische sector, terwijl weinig Haagse jongeren voor een technische opleiding kiezen.

Opleidingskeuzeproces

Het opleidingskeuzeproces van jongeren is een continu en deels irrationeel proces, waarin voortdurend keuzes worden gemaakt waarbij toeval een belangrijke rol speelt. Beleid gericht op loopbaanbegeleiding (LOB) gaat er echter juist veelal vanuit dat jongeren een geïnformeerde en rationele opleidingskeuze maken. Daarnaast lijken opleidingen het opleidingskeuzeproces van jongeren te reduceren tot specifieke keuzemomenten – namelijk de sectorkeuze in het 2^de vmbo-jaar en opleidingskeuze in het 4^de jaar – terwijl dit niet aansluit bij het continue karakter van het keuzeproces.

Jongeren kiezen vaak voor een opleiding die hen ‘leuk’ lijkt en die goed ‘past’ bij hun persoonlijkheid, capaciteiten en interesses. Ook al geven jongeren aan dat ‘baankans’ belangrijk is, in de praktijk zijn het te abstracte begrippen, waardoor het voor hun lastig in te schatten is wat dit persoonlijk voor hun betekent. De intrinsieke motivatie lijkt een belangrijkere drijfveer te zijn om voor een bepaalde opleiding te kiezen. Verder spelen ouders een belangrijke rol in het opleidingskeuzeproces, vanwege hun inzicht in de persoonlijke interesses en capaciteiten van jongeren. Daarnaast blijken arbeidsintensiteit en loopbaancompetenties een belangrijke verklarende factor voor de ontwikkeling van keuzecompetenties en daarmee voor opleidingskeuzegedrag. Goed ontwikkelde keuzecompetenties helpen jongeren om beter te kiezen, maar in de praktijk beschikken jongeren veelal niet over deze competenties.

Adviezen voor de gemeente Den Haag

Op basis van dit onderzoek heeft Panteia een drietal adviezen voor de gemeente Den Haag geformuleerd. Deze adviezen zijn voorzien van concrete activiteiten die de gemeente zou kunnen inzetten. Meer over deze adviezen kunt u lezen in het rapport.

Wilt u meer informatie of werkt u bij een gemeente of andere type organisatie en bent u benieuwd of wij een (soortgelijk) onderzoek voor u kunnen uitvoeren? Neem dan contact op met Inge van den Ende (079- 322 27 09).